- Cangkriman
Cangkriman iku unèn-unèn utawa ukara
kang kudu dibatang. Cangkriman umumé kanggo gégojégan. Ana uga cangkriman kang
digawé sayembara ing lakon wayang. Cangkriman ana werna-werna, yaiku:
cangkriman wancahan, pepindhan, lan blèndèran (plèsèdan). Ana uga wangsalan
kang dijawab dhéwé.
- Cangkriman
iku kapérang dadi papat, yaiku:
Ø cangkriman kang awujud tembung wancahan.
Ø cangkriman kang awujud pepindhan utawa irib-iribing barang.
Ø cangkriman kang ngemu surasa blenderan
Ø cangkriman liya-liyané
- Bab
lan Paragraf [singidaken]
Ø Cangkriman Wancahan
Ø Cangkriman Pepindhan
Ø Cangkriman Blèndèran
Ø Cangkriman kang kacetak wacanan
Ø Delengen Uga
- Cangkriman
Wancahan
Wancah iku tegesé cekak. Wancahan
iku kudu dibatang kang disusun seka gatra kang ana. Contoné:
kabaketan = nangka tiba nang
suketan.
pakboletus = tapak kebo ana léléné
satus.
burnaskopen = bubur panas kokopen.
wiwawité, lesbadongé = uwi dawa
uwité, tales amba godongé
yumaerong = yuyu omahé ngerong
suru bregitu = asu turu di bregi
watu
- Cangkriman
Pepindhan
Cangkriman pepindhan iku cangkriman
kang awujud ukara kang mèmper kaya kanyatané. Contoné:
Sega sekepel dirubung tinggi =
salak.
Pitik walik saba kebon = nanas.
Bocah cilik tlusap-tlusup nang kebon
= dom (jarum).
Wit adhikih woh adhakah = waloh.
Wit adhakah woh adhikih = ringin.
Kebo bulé cancang marang = buntil
Gajah nguntal sangkrah = pawon
Emboké wuda, anaké tapihan = pring
Cangkriman Blèndèran
Cangkriman blèndèran iki cangkriman
iki sejatiné ukara pranyatan kang bisa gawé bingung yèn macané salah. Contoné:
Wong adol témpé ditalèni = sing
ditalèni témpé, dudu wong sing dodol.
Wong mati ditunggoni wong
mèsam-mèsem = sing mèsam-mèsem wong sing nunggu, dudu sing mati.
Ndhuwur kencrengan, ngisor jedhoran
= wong ngunduh kambil
Cangkriman kang kacetak wacanan
Cangkriman iki rinakit arupa
tembang. Tuladha:
Bapak pucung, rèntèng-rèntèng kaya
kalung. Dawa kaya ula, pencokanmu wesi miring. Sing disaba, si pucung mung
turut kutha. (sepur)
Bapak pucung, dudu watu dudu gunung.
Sangkamu ing Plémbang, ngon ingoné sang Bupati. Yèn lumampah, si pucung
lèmbèhan grana. (gajah)
Bapak pucung, dudu watu dudu gunung.
Sabamu ing sendhang, péncokanmu lambung kéring. Praptèng wisma, si pucung
muntah kuwaya. (klenthing/jun).
Tag :
cangkriman
0 Komentar untuk "Cangkriman"